Vòng tròn trung tâm — hình ảnh quen thuộc in sâu trong ký ức của mọi CĐV từng sống qua World Cup hay một buổi tối se lạnh ở Euro — không chỉ là họa tiết trang trí. Từ Lionel Messi đặt bóng trong vòng tròn ở những khoảnh khắc lịch sử đến tiếng còi khai cuộc vang lên trên khắp các SVĐ, vòng tròn giữ một vai trò pháp lý và biểu tượng trong luật giao bóng (kick-off). Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào vị trí, kích thước và đặc biệt là các quy định liên quan đến kick-off theo Luật Bóng Đá IFAB/FIFA 2025/26, giúp bạn hiểu tại sao 9,15 m lại là con số quan trọng đến vậy.
Vòng tròn trung tâm là gì? Kích thước và vị trí theo luật
Vòng tròn trung tâm (centre circle) là hình tròn vẽ quanh điểm giữa đường giữa sân (halfway line). Theo Luật 1 – The Field of Play trong bộ quy định 2025/26, vòng tròn có bán kính chính xác 9,15 mét (tương đương 10 yard), tức đường kính khoảng 18,3 mét. Sân bóng tiêu chuẩn phải là hình chữ nhật với chiều dài 90–120 m và chiều rộng 45–90 m; vòng tròn nằm chính giữa đường nửa sân, là mốc pháp lý để tổ chức mọi khai cuộc.
Con số 9,15 m không phải ngẫu nhiên: nó đồng thời định nghĩa khu vực bắt buộc cho đội không giao bóng phải giữ khoảng cách, đảm bảo tính công bằng ngay từ giây đầu tiên. Trong từng giải đấu từ World Cup đến các sân cỏ địa phương, kích thước này được duy trì ổn định để tránh lợi thế không công bằng.
Vai trò pháp lý của vòng tròn trong kick-off
Luật thứ 8 (The Start and Restart of Play) quy định rõ:
- Bóng được đặt tại điểm giữa vòng tròn để kick-off.
- Người giao bóng phải đứng tại điểm giữa vòng tròn; các cầu thủ khác phải ở phần sân của mình.
- Đội đối phương phải đứng cách bóng ít nhất 9,15 m cho tới khi bóng được chơi.
- Bóng phải di chuyển để được coi là vào cuộc; nếu không, kick-off phải thực hiện lại.
- Người giao bóng không được chạm bóng lần thứ hai trước khi cầu thủ khác chạm; nếu vi phạm, đội kia được hưởng đá phạt gián tiếp (indirect free kick).
- Bàn thắng trực tiếp từ kick-off được phép; nếu bóng đi vào khung thành đội đối phương mà không ai chạm, sẽ tính bàn thắng; nếu đi vào khung thành đội giao bóng, sẽ được thực hiện lại bằng quả phạt góc cho đội đối phương.
Những quy định ấy nhằm mục đích duy trì trật tự, ngăn chặn xâm nhập sớm và đảm bảo mọi đội có cơ hội tấn công ngay từ đầu một cách công bằng. Nếu ai đó đứng trong vòng tròn không phải là người giao bóng, trọng tài sẽ yêu cầu thực hiện lại kick-off.
Vòng tròn trung tâm là mốc để kick-off theo luật IFAB với bán kính 9.15 mAlt: “Vòng tròn trung tâm trên sân bóng với bán kính 9.15 m theo luật IFAB – vị trí kick-off”
Diễn biến trận đấu và những ví dụ minh họa
Vòng tròn trung tâm nhiều lần là nhân chứng của những khoảnh khắc lịch sử hoặc tranh cãi. Điển hình là chung kết World Cup 2018 giữa Pháp và Croatia: sau bàn thắng của Antoine Griezmann, Croatia giao bóng từ vòng tròn trung tâm và tình huống Luka Modrić đặt bóng, một số cầu thủ Pháp vô tình đứng gần hơn 9,15 m dẫn tới trọng tài Néstor Pitana yêu cầu đặt lại kick-off. Sự việc không chỉ làm gián đoạn nhịp độ mà còn khuấy lên tranh luận về việc tuân thủ quy định ở những thời điểm nhạy cảm.
Một ví dụ khác ở cấp CLB: trong mùa Premier League 2023/24, trận Manchester City gặp Arsenal có tình huống kick-off sau bàn thắng bị hủy do cầu thủ đối phương xâm nhập sớm; trọng tài buộc phải cho thực hiện lại kick-off để duy trì tính công bằng. Những tình huống này minh họa tầm quan trọng của khoảng cách 9,15 m trong thực tế, khi chỉ một bước chân cũng có thể thay đổi diễn biến.
Trọng tài tung đồng xu xác định đội giao bóng trước trận đấu – vòng tròn trung tâm là nơi bắt đầu mọi kick-offAlt: “Trọng tài tung đồng xu trên vòng tròn trung tâm trước khi kick-off – nghi thức bắt đầu trận đấu”
Ngoài khía cạnh kỹ thuật, vòng tròn còn là bối cảnh cho những bàn thắng táo bạo trực tiếp từ khoảng cách giữa sân — như trường hợp tiền đạo Mirrai ghi bàn ngay từ vạch giữa sân cho Comercial trước Catanduvense (một ví dụ cho thấy kick-off có thể chuyển hóa thành tình huống nguy hiểm chỉ trong tích tắc nếu đối phương không cảnh giác).
Tiền đạo ghi bàn từ kick-off bằng cú sút từ vạch giữa sân – minh hoạ khả năng ghi bàn trực tiếp từ kick-offAlt: “Tiền đạo dứt điểm từ vạch giữa sân và ghi bàn trực tiếp sau kick-off – minh họa quy định bàn thắng trực tiếp từ kick-off”
Quy định chi tiết và những hiểu lầm phổ biến
- Có ai đó đứng trong vòng tròn khi chưa giao bóng được không? Không — chỉ người giao bóng mới được đứng tại điểm giữa vòng tròn; những cầu thủ khác phải ở phần sân của mình và giữ khoảng cách 9,15 m.
- Kick-off có bị phạt trực tiếp nếu xâm nhập sớm? Không có hình phạt trực tiếp; trọng tài thường yêu cầu thực hiện lại. Tuy nhiên nếu hành vi cố ý và lặp lại, trọng tài có thể cảnh cáo bằng thẻ vàng theo Luật 12 (Fouls and Misconduct).
- Nếu bóng không di chuyển khi chạm, có phải thực hiện lại không? Có — bóng phải di chuyển rõ rệt để được coi là vào cuộc; nếu không, kick-off sẽ bị hủy và thực hiện lại.
Những hiểu lầm này thường xuất hiện với khán giả mới xem bóng, và chính vì vậy hiểu rõ luật sẽ giúp ta theo dõi trận đấu thấu đáo hơn.
Kết luận
Vòng tròn trung tâm, với bán kính 9,15 m, là một chi tiết nhỏ nhưng có tầm ảnh hưởng lớn: nó bảo đảm tính công bằng ngay từ tiếng còi khai cuộc, ngăn chặn xâm nhập sớm và giữ nhịp độ trận đấu trơn tru. Dù là khoảnh khắc thiêng liêng trước một trận chung kết hay tình huống hài hước trên sân địa phương, vòng tròn luôn nhắc ta rằng bóng đá là sự kết hợp giữa luật lệ và cảm xúc.
Bạn nghĩ sao về những tình huống kick-off từng khiến bạn nhắc đến quyển luật? Hãy chia sẻ kỷ niệm hoặc câu hỏi của bạn bên dưới — cộng đồng yêu bóng sẽ cùng nhau giải đáp.
Tài liệu tham khảo:
- IFAB / FIFA Laws of the Game 2025/26 – The Field of Play, The Start and Restart of Play
- Tường thuật trận chung kết World Cup 2018 (Pháp vs Croatia) và các báo cáo liên quan đến tình huống kick-off
